Elmijola Lame Janushaj¹
¹Dermatologe – Venerologe, Klinika DOK_DERMA
Botuar në: Revista Shkencore Mjekësore “Diagnozë”
ISSN (Print): 3104-4476
ISSN (Online): 3104-4484
Viti: 2025
Numri: 2
Data e botimit: gusht 2025
Faqe: 45-50
Abstrakt 
Hyrje:
Rosacea është një çrregullim i zakonshëm inflamator i lëkurës që prek kryesisht zonën qendrore të fytyrës. Karakterizohet nga skuqje e përhershme, teleangiektazi, papula dhe pústula. Edhe pse etiologjia e saktë mbetet e paqartë, faktorët e stilit të jetesës luajnë një rol të rëndësishëm në shfaqjen dhe përkeqësimin e simptomave.
Metodat:
Ky artikull bazohet në rishikimin sistematik të literaturës shkencore ndërkombëtare mbi lidhjen mes rosaceas dhe faktorëve të stilit të jetesës, duke përfshirë stresin, dietën, ekspozimin në diell, konsumimin e alkoolit, duhanin dhe aktivitetin fizik. Janë analizuar burime të indeksuara në PubMed, Embase, Scopus dhe Google Scholar, si dhe studime klinike të publikuara gjatë dekadës së fundit.
Rezultatet:
Dieta me indeks të lartë glikemik, pijet e nxehta, stresi kronik dhe ekspozimi në rrezet UV janë ndër faktorët më të shpeshtë që ndikojnë negativisht te pacientët me rosacea. Në të kundërt, praktikat relaksuese, përdorimi i mbrojtësve ndaj diellit dhe modifikimi ushqimor kanë treguar përmirësime klinike në manifestimet e rosaceas. Gjithashtu, është vënë re që ndërhyrjet edukative dhe multidisiplinare përmirësojnë ndjeshëm cilësinë e jetës së pacientëve.
Konkluzione:
Rosacea kërkon një menaxhim të integruar, ku përveç trajtimeve farmakologjike dhe dermatologjike, duhet të përfshihen edhe modifikimet e stilit të jetesës. Edukimi i pacientit dhe përfshirja e tij aktive në strategjitë e trajtimit janë elementë thelbësorë për një përmirësim të qëndrueshëm dhe reduktimin e shpeshtësisë së rikthimeve.
Fjalë kyçe: Rosacea, stil jetese, dermatologji, faktorë shkaktarë, trajtim i integruar, cilësia e jetës.
Artikulli është i licencuar sipas Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).
Lejohet ripërdorimi jo-komercial, për sa kohë citohet burimi.
