Rrezarta Hasmegaj¹
¹Psikologe Klinike, MSc, ACAS – Klinika terapeutike për fëmijë dhe adoleshentë
Botuar në: Revista Shkencore Mjekësore “Diagnozë”
ISSN (Print): 3104-4476
ISSN (Online): 3104-4484
Viti: 2025
Numri: 2
Data e botimit: gusht 2025
Faqe: 105–129
Abstrakt 
Hyrje:
Vonesa gjuhësore është një vështirësi zhvillimore që prek një përqindje të konsiderueshme të fëmijëve, duke ndikuar në mbarëvajtjen e aftësive të tyre akademike dhe shoqërore. Ndërhyrja biheviorale është një nga strategjitë më të efektshme për përmirësimin e aftësive gjuhësore te fëmijët me vonesë në të folur.
Metodat:
Ky studim shqyrton efektivitetin e ndërhyrjeve biheviorale, përfshirë analizën e sjelljes së aplikuar (ABA), përdorimin e sistemit të përforcimit pozitiv dhe ndërveprimin e strukturuar gjuhësor. Përdor metodologji rishikimi sistematik të literaturës ndërkombëtare, sipas udhëzimeve PRISMA, bazuar në burime si PubMed, Scopus, Web of Science dhe Google Scholar.
Rezultatet:
Ndërhyrjet biheviorale kanë treguar përmirësime mesatare prej 30–50% në aftësitë gjuhësore të fëmijëve, pas aplikimit të metodave si ABA për periudha 6–12 mujore. PECS dhe teknologjitë mbështetëse po ashtu kontribuojnë ndjeshëm në ndërveprimin gjuhësor. Përfshirja e prindërve përforcon rezultatet pozitive.
Konkluzione:
Ndërhyrjet biheviorale janë mjet i fuqishëm për zhvillimin e gjuhës te fëmijët me vonesë gjuhësore. Suksesi afatgjatë varet nga personalizimi i trajtimeve dhe mbështetja aktive nga prindërit dhe profesionistët.
Fjalë kyçe: Vonesa gjuhësore, ndërhyrje biheviorale, analiza e sjelljes së aplikuar (ABA), zhvillimi gjuhësor, PECS, terapia e të folurit.
Artikulli është i licencuar sipas Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).
Lejohet ripërdorimi jo-komercial, për sa kohë citohet burimi.
